Bellek (RAM - ROM) Nedir?

Bellek eşanlamlı sözcüğü hafızadır. Birçok teknolojik cihazlarda ve bilgisayar sistemlerinde kullanılan, adeta bir hız göstergesi olan aynı zamanda da depolama görevi de gören bellekler hakkında detaylıca bahsedecek olursak;

Bellek Türleri Nelerdir?

Teknolojinin var olduğu günden bugüne kadar kullanılan bellek çeşidi olan, ram ve rom bellek çeşitleri hakkında merak edilenlerle ilgili; İlk olarak RAM bellek çeşitlerini inceleyelim.

Ram Bellek Türleri

RAM veya Random Access Memory ( rastgele erişilebilir) tanımıdır. CD-ROM veya Harddisk türünde ki birimlerin verileri belirli bir sıra ile işlemci ile haberleşme ve verileri çalıştırması sırasındaki yavaşlığından ötür anakart üzerine takılan yeni bir bellek türü geliştirilerek bu isim verilmiştir. Bu bellek türü diğer bellek türlerine bakıldığında RAM verileri belirli bir sıraya göre değilde isminden de anlaşılacağı üzere rastgele bir şekilde sıraya koyar. Bu özelliği sayesinde bellekte kullanılmayan boş bir alan bırakmaz. Bu türdeki belleklerin ana kart üstünde bulunan slotlara takıldığında işleme hızı ve işlem hızı oldukça artar ve kolaylaşır. Bilgisayarlarımızda hız konusunda en önemli unsurlardan birisi de RAM ‘dir. RAM görev olarak üzerine okunması gereken verileri direk işlemciye göndermeyerek kendi belleğine alır ve bu verileri bünyesindeki boş olanları yerleştirir. Bu işlem tamamlandıktan hemen sonra işlemciye verileri göndererek İşler ardından RAM belleğe yazılmış olan yeni bilgiler gönderilir.

Manyetik Çekirdek Bellek

Teknolojiyle birlikte elektroniğin gelişmesiyle ilk ortaya çıkan bellek çeşididir. Kategorilendirilmesinden de anlaşılabileceği üzere manyetik bellekler manyetik yapıda kayıtlar yaparak depolamalar gerçekleştirmektediler. Ama bu bellek türleri çok uzun süre teknoloji piyasasında duramadı.

Dinamik RAM veya DRAM

Eğer bir RAM bellek Kondansatör şekilde ise dinamik RAM olarak tanımlanabilmektedir. Bu tür hiç şüphesiz az önce bahsetmiş olduğumuz manyetik bellek türüne göre âdeta teknolojide yeni bir devir açmıştır. Her ne kadar çığır açan bir teknoloji olsa da en iyi RAM modeli bu değildir. Dinamik RAM bellek türleri, Kapasitör bir şekilde üretildikleri için sürekli olarak düzenli bir akım ile beslenmesi gerekmektedir. Bu işlem esnasında depolama yani hafıza görevi yapan Kapasitörler, şarjları doldurulur veya boşaltılırlar. Şarz doldurma ve boşaltman işleminden dolayı yavaşlamalara sebep olmaktadır. Dinamik RAM ilk üretildiğinde FPM RAM adıyla piyasaya sunulmuştur. Öte yandan DRAM'ler ekran kartlarında veya Laptop gibi taşınabilir bilgisayarlar sistemlerine göre isimlerdede olabilirler.

Statik RAM vaya SRAM

Statik RAM, SRAM modeli yarı iletken maddelerin bir araya gelmesiyle oluşmaktadır. Yarı iletkenlerin avantajını kullanarak bu türdeki anahtarlama özelliğinin avantajıyla, dinamik RAM modelinin tersine RAM üzerine veriler geldiğinde aktif olarak çalışırlar. Bunun dışındaki durumlarda ise bu bellekler durağan bir şekildedir. Statik RAM dinamik RAM çeşidine göre yavaşlama olmadan daha hızlı bir şekilde çalışmaktadır. Ancak yarı iletken maddelerden oluşmasından dolayı maliyeti hayli yüksek olduğundan özel sistemlerde kullanılmaktadır. Şuan da kullanmakta olduğumuz bilgisayarlarımızın anakart bölümünün Cache bellek içerisinde Statik RAM kullanılır.

Flash RAM veya FRAM

Günlük hayatımızda da fişe takılı ürünlerimizin çalışmadığı halde akımı kullandığı bilindiği için fişlerin çekilmesi söylenir işte bu durumu sağlayan bellek türü FlashRAM ‘dir. Bu bellek türleri video oynatıcılar, radyolar, televizyonlar gibi elektronik cihazların bulunan bazı özelliklerinin kaybolmaması için kullanılmaktadır. Çok tasarruflu bir şekilde enerji tüketerek bu verileri depolarlar.

VideoRAM veya VRAM

Bu bellek türü tamamıyla ekran kartları ve video için bizlere sunulmuştur. Aslında bakıldığında dinamik RAM türünden pek farkları yoktur ama sürekli gelişen ve değişen bilgisayarlarımızın sistemlerinin karmaşıklığı ile mevcut işlemcileri verilerin daha hızlı bir şekilde gönderilmesi adına ana karttan bağımsız olarak ekran kartı ile birleştirilerek bu RAM türü üretilmiştir.

Rom Bellek Türleri

BIOS

Rom bellek türü denildiğinde anlatılabilecek en iyi örneklerdendir. BIOS çipi ana kartında bilgisayarın kullanıcı yani açılış bilgilerini muhafaza eden rom bellek çeşidine örnektir. Bahsetmiş olduğunuz chip ana kart üstündeki BIOS pili diye tabir edilen saat pili aracılığıyla beslenmektedir.

PROM

Özel bir program yardımıyla ve programlayıcı ile verilerin sadece bir kez yazıldığı rom bellek çeşitlerindendir. Maliyet bakımından gayet uygun olduğundan dolayı tasarım işlerinde en iyi üretime ulaşılanı kadar kullanılmaktadırlar.

EPROM

Çoğu bellek türünde de olduğu gibi gelişmekte olan teknolojiyle birlikte sadece yazılabilir ROM bellek türü olan PROM ların yetersiz kalmasından ötürü EPROM lar ortaya çıkmıştır. EPROM yongasında yazılma işlemi ve silinme işlemleri yapılabilmektedir. Ancak silinme işleminin ultraviyole ışınları ile yapılması gerekmektedir. Birden fazla kere kullanılabilir olmasına rağmen programlama için farklı silmek için de farklı cihazlara ihtiyaç duyarlar bu etken de maliyeti oldukça zahmetli hale getirmektedir.

EEPROM

EEPROM bellek türü EPROM yongasında dezavantaj olan tüm hususları kapatan bir ROM bellek türü olmuştur. Bu tür bellekler yeni bir program çeşidi yazılmak istendiğinde mevcut olan programı silmeden tekrardan üzerine yeniden bir program yazma imkânı sunmaktadır. Öte yandan içindeki mevcut programları silmek için ayrı bir cihaz kullanılmasına gerek kalmamış ve bu işlemi elektriksel bir yöntemle programlama yaparak çözmüştür.

Flash Bellekler

Flash bellekler rom bellek türünde alanındaki en gelişmiş türdür. Diğer bellek türlerindeki bir bayt dolaylarında olan değişkenlik hızı Flash belleklerde blok blok yapılarak İlk başlarda 512 bayt hızında üretilmiş iken günümüzde çok büyük rakamları bulmuşlardır. Flaş belleklerin ROM bellek olmasının en büyük sebebi ise herhangi bir elektrik kesintisinde verileri kaybetmeme özelliğidir.