Stilistik Rekompozisyon Nedir?

Stilistik rekompozisyon, bir diğer adıyla uslüp birliğine ulaşma olarak tanınabilir. Stilistik rekompozisyon bir restorasyon akımıdır. Fransız ihtilali sonrası ortaya çıkan bu restorasyon akımınında, ana fikir yapıyı onarmak ve daha iyi konuma getirmekten ziyade, yapıyı yapıldığı döneme ait malzemelerle onarmak anlamına gelir.

Yapının farklı dönem eklerini temizleme işleminden sonra kendi dönemine döndürme fikri Saint Denis kilisesinden başlamıştır. Eugene Emmanuel Viollet le Duc'un öncülük ettiği bu fikir, ihtilalden sonra zarar görmüş yapılara, özellikle onarım gerektiren kliselere ne yapılabilir merağından doğmuştur. İlk dönemler çok fazla taraftar toplayan stilistik rekompozisyon akımı, süreç içinde çok fazla eleştiri aldı ve zamanla bu akıma ters düşen çağdaş restorasyon ve tarihi restorasyon fikirleri ortaya çıktı.

Adolphe Napolén Didron bu akıma büyük eleştiriler getirdi, John Ruskin ise anti-restorasyon kuramı geliştirerek "Restorasyon bir yapının başına gelebilecek en büyük felakettir" demiştir.

Türkiye'de Stilistik Rekompozisyon

Günümüzde Anadolu sınırları içerisinde "Temizleme" olarak ortaya çıkan stilistik rekompozisyon, çağdaş koruma ilkelerine aykırıdır. Yapıya her ne kadar dönemine uygun olmayan, estetik etkisini değiştiren eklemeler yapılmış olursa olsun restore sırasında, değişen sanat akımlarının öncüleri tarafından yapılan ekler, çıkarmalar ve bezemeler temizleme değildir.

Kaldırılması yahut eklenmesi gereken ekler ile ilgili kararları bugün Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulları vermektedir. Kaldırılması istenen yapısal ekler (duvar, döşeme,bezeme vb.) görünüş rölöve paftalarına işlenir ve öneri proje olarak Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kuruluna sunulur. Yetkili Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'ndan onay alındığı takdirde değişim, uygun görülen ekip tarafından yapılır.