Güzelavrat Otu Nedir?

Güzelavrat otu; ilginç bir isme sahip bu ot, "Tubiflore" takımından, "Solanaceae" familyasından, "Atropa" türünden, "Atropa belladonna L. A. acuminita" cinsinden bir ottur.

Güzelavrat Otunun Kökeni ve Yayılışı

Güzelavrat otu bitkisi, uzun zamandır bilinmesine rağmen tıpta 18. yüzyıl'dan itibaren kullanılmaya başlanmıştır. "Atropa", Yunanca kullanılmaz, "Bella" İtalyanca güzel, "Donna" kadın anlamına gelmektedir. Başka bir ifade ile bitki zehirli olmasına rağmen görünümü güzel olduğundan bu ismi almıştır.

Atropa, Orta ve Güney Avrupa'da, Kuzey Amerika'da, Afrika'da, Rusya'da, Kafkasya'da, Ukranya'da, Pakistan'da ve Hindistan'da yetişmektedir.

Ülkemizde ise Kırklareli, Bolu, Balıkesir, Trabzon, Sinop, Artvin, Adana ve Hatay'da yetişmektedir. Bugün İspanya, Balkan ülkeleri, İngiltere, ABD ve birçok ülkede tarımı yapılmaktadır. Atropa, deniz seviyesinden itibaren 1400 metre yükseklikten sonra ekonomik olmamaktadır.

Faydalanma Yönleri

Atropa, zehirli bir bitki olmasına rağmen geniş bir kullanım alanına sahiptir. Atropanın kullanılan kısmı; kök, sap, yaprak ve meyveleridir. Fakat bitkinin her organında farklı oralanlarda alkoloit bulunur. Atropa, içerdiği etkili maddelerden dolayı tıpta çok yönlü kullanılmaktadır. Göz irisinin istirahatini sağlamada, hastayı narkoza hazırlamada, kalp hastalıklarında, spazım kaynaklı kabızlıklarda, araç tutmalarında, kurşun zehirlenmelerinde, çoçukların sakinleşmesi ve ferahlaması için hazırlanan şurupta, göz kapak ameliyatlarında, mide, bağırsak ve astım hastalığı tedavisinde ve böbrek taşlarının düşürülmesi, uykusuzluğa karşı ve ağrı kesici olarak kullanılır.

Yapraklarından hazırlanan fermante madde ve bazı eksraktlar, atropin sülfat preparatlarından tababette ağrı kesici, sakinleştirici ve spazm çözücü olarak kullanılır. Yapraklarından asmatolin veya astimatin terkibinde bronşal astım hastalığında sigara şeklinde kullanılır.

Bitki, çok zehirli (10-12 meyvede 0.06-0.10 g atropin vardır ve bu miktar yetişkin bir insanı öldürmek için yeterli) olması dolayısıyla halk ilacı olarak kullanılmaktan kaçınılmalı ve doktor kontrolünde hazırlanmalıdır.