Otizm Nedir?

Otizm, doğumla beraber meydana gelen iletişim bozukluğu olmakla beraber beyin ve sinir sisteminin olağandan farklı çalışmasıdır. Tıbben sadece nörolojik bir sorun olsada aynı zamanda bireyin hayatını ciddi anlamda etkileyecek sosyalleşme sorunudur.

Otizm her ne kadar günümüz hastalığı gibi görünsede araştırmalar 1930'lu yıllara dayanır. Otizmle ilgili derlemeler ilk olarak 1940'lı yılların başlarında yayımlanmaya başlamıştır. Otizmle ilgili makaleler o yıllarda, nörolojik etkeni arka plana atıp, psikolojik etkiyi ön plana çıkarmıştır. Otizmli bireylerin ebeveynleri hakkında ilgisiz oldukları, umursamaz davrandıkları ve sorumluluklarını yerine getirmedikleri düşünülmüştür. Ancak; 1980 yıllarından sonra teknolojinin ve imkanların gelişmesi ile yapılan bilimsel araştırmalar, otizmin aile tutumu değil de gen mutasyonu ve nörobiyolojik sorun olduğunu kanıtlamıştır.

Otizm tıbbi bir rahatsızlık olsada bireylerin psikolojik sorunları olduğuda tespit edilmiştir. Yapılan araştırmalarda ilgili ebeveynlerin otistik çocuklarının, yaşam şartlarına daha çabuk adapte oldukları, diğer otistik bireylerden iletişimlerinin daha güçlü olduğu, sosyal becerilerinin daha kapsamlı olduğu ispatlanmıştır.

Otizm Teşhisi Ne Zaman Koyulur?

Otizm doğumla beraber bireye kodlanmış olsada belirtiler onikinci aydan itibaren kendini göstermeye başlar. Daha dikkatli aileler bu belirtileri dördüncü ayın sonunda da fark edebilir. Eğer bir çocuk onikinci ayın sonunda, adına cevap vermiyor, çevresine karşı ilgisiz kalıyor, oyuncaklarından sadece aynı hareketi yapanlara karşı ilgili, dönen nesnelere bağımlı ve yaşıtlarından hareketsiz ise bir uzman tarafından değerlendirmeye alınmalıdır. Her hastalıkta olduğu gibi otizmde de "ERKEN TANI" hayat kurtarır. Her ne kadar kalıcı bir tedavisi olmasa da, uygulanacak tedavi ile otistik birey topluma uyum sağlayacabilir.

Otizm Olma İhtimali Nedir?

Otizm, erkek çocuklarında, kız çocuklarına oranla %5 daha fazla görülür. Otistik bir çocuğun kardeşinin de otistik olma oranı %4.5 ila %9 arasında değişirken, çift yumurta ikizlerinde %55, tek yumurta ikizlerinde ise bu oran %75'dir.

Otizmde yapılan çalışmalar geliştikçe, otizmin incelenmesi farklı dallara ayrılmıştır. Otizm çeşitleri başlıca;

Asperger Sendromu

Asperger sendromunda da otizm belirtileri birebir görülür. Tam olarak bu sendroma neyin sebep olduğu bulunamamıştır. Otizm-Asperger sendorumunu otizmin diğer çeşitlerinden ayıran belirtiler arasında; Dil ve konuşma bozuklukları olmaması, akıcı bir dil kullanabilmeleri, psikolojik sorunlarının daha fazla olması ve yetişkinlik dönemlerinde depresyon ve intihara daha yatkın olmaları bulunur.

Çocukluk Disintigratif Bozukluğu (Heller Sendromu)

Çocuklu disintigratif bozukluğu diğer adıyla Heller sendromu, çok seyrek görüldüğü düşünülse de günümüzde görülme oranı yükselmektedir. Bireyler, Heller sendromunda ilk 24 normal gelişim gösterirler. Dil ve konuşma gelişimleri normaldir. Motor becerileri normaldir. Fiziksel ve zekasal gelişimleri yaşıtları ile uyumlu ilerlerken, yaklaşık olarak otuzuncu ayından sonra nedensiz bir şekilde yıkıma uğrar ve gerilemeye başlarlar. Birey ortalama 4-5 yaşına geldiğinde, ancak yeni doğan dönemi becerilerine sahiptir. Konuşma, motor gelişimi, yutkunma, tuvalet kontrol becerisini yitirirler. Daha da ilerleyen zamanda solunum yeteneğini de kaybederler. Otizm hastalğının en ağır çeşididir. Diğer çeşitlerinde olduğu gibi Heller sendoromunun da kesin bir tedavisi yoktur.

Rett Sendromu

Rett sendromu sadece kız çocuklarında görülür. X kromozomunun üzerinde bulunan bir gen mutasyonunun neden olduğu tespit edilmiştir. En çok yapılan bilimsel çalışmalar Rett sendromu üzerine olmuştur. Erkeklerde görülmemesinin sebebi, mutasyona uğramış erkek bebeğin yaşama ihtimalinin olmamasıdır. Çünkü mutasyon taşıyan erkek bebeklerin hamileliği anne karnında ilk haftalarda düşükle sonuçlanır. Rett sendromlu bebekler 18 ayına kadar normal gelişim göstermiş olsada, 18 ayından sonra sallanma, aynı yöne hareket etme, aynı kelimeyi üst üste tekrarlama gibi eylemleri olmaya başlar ve zamanla konuşma yeteneğini kaybederler. Rett sendromlu çocukların en belirgin fiziksel özelliği sivri burunlu olmaları ve yaşıtlarına göre küçük el ve ayaklara sahip olmalarıdır.

A Tipik Otizm

A Tipik Otizm aslında kalıtımsal bir bozukluk değildir. Ancak bireyde otizm belirtileri görülmektedir. İyi bir rehabilitasyon, psikoterapi ve doğru yaklaşımla tedavi edilebilen tek otizm çeşididir. Gelişimleri her ne kadar yaşıtlarından geri olsa da, doğru tedavi ile bu fark kapatılabilir.